خط تحریری متداولترین نمونه خط است. خطی که همه از آن استفاده میکنیم و بعید است کسی تا به حال از آن استفاده نکرده باشد. در اصل خط تحریری همان خط نوشتاری ما است که با استفاده از مداد و خودکار آن را روی کاغذ پیاده میکنیم. زیبایی و نازیبایی خط تحریری ما در کودکی شکل میگیرد و البته قابل اصلاح است، لذا آموزش خط تحریری به کودکان در ابتدایی ترین سال های یادگیری مهارت نوشتن بسیار حائز اهمیت است.
اولین قدم از آموزش خط تحریری با مداد
قبل از اینکه به معرفی انواع روش های آموزش خط تحریری به کودکان بپردازیم بهتر است به چند نکته دقت کنید. فارغ از اینکه چه روش آموزشی را برای کودک خود انتخاب میکنید باید بتوانید او را به استفاده درست از قلم و کاغذ آشنا کنید و به او بیاموزید که بهتر است در چه حالت بدنی از آنها استفاده کند.
برای گرفتن خودکار یا مداد نباید فشار زیادی به انگشتهای دست وارد شود. این کار علاوه بر کاهش زیبایی خط، سلامت دست را نیز تهدید میکند. سفت گرفتن بیش از اندازه قلم در طولانی مدت موجب اختلال در عملکرد عصب کارپال دست خواهد شد.
فاصله نوک مداد تا انگشتهای کودک نباید زیاد باشد. هر چقدر که این فاصله بیشتر باشد کنترل قلم نیز سختتر میشود و خطوط با تمرکز کمتری روی کاغذ نقش میبندند.
به او بیاموزید که بین بازو و بدنش فاصله ایجاد کند. چرا که در این صورت تمرکز برای نوشتن بالاتر خواهد رفت.
کاغذ باید درست روبروی کودک قرار بگیرد و کج نباشد.
برای زیبانویسی حرکت دادن قلم باید با حرکت دست انجام شود؛ نه حرکت انگشتان سبابه.
نکات مهم در رابطه با آموزش خط تحریری
آموزش خط باید متناسب با سن و تواناییهای کودک انتخاب شود.
در هنگام انتخاب روش آموزش خط تحریری به کودکان علایق و سلایق او را در نظر بگیرید. با توجه به پیشینهای که در یادگیری مباحث مختلف دارد از چه روش آموزشی بیشتر استقبال خواهد کرد؟ همان روش بهترین روش آموزشی برای شما است.
از همان ابتدا به او آموزش دهید که قلم را به درستی در دست بگیرد و کاغذ را در موقعیت مناسبی قرار دهد. این کار را میتوانید حتی قبل از شروع به نوشتن به او یاد بدهید. زمانی که کودک دوران پیش دبستانی را میگذارند و مدام در حال نقاشی کشیدن است فرصت خوبی است تا این مهارت را به او بیاموزید.
به وضعیت بدنی او هنگام نوشتن توجه کنید. اگر زیادی روی کاغذ خم میشود از او بخواهید تا این عادت را کنار بگذارد. حالات نامناسب بدنی ما در دوران کودکی، آسیبهای جسمی در بزرگسالی را رقم میزنند.
تلاش کنید تا مهارتهای مثل تمرکز یا هماهنگی بین چشم و دست را در او پرورش بدهید و تواناییهای ذهنی را در او تقویت کنید. این موارد به او کمک میکنند تا بتواند به درستی از خطوط استاندارد کتاب یا مدرس تقلید نماید.
عوامل مختلفی بر آموزش پذیری کودکان موثر است. اگر کودک شما در حال آموزش دیدن است با او همراه باشید. هیچ گونه بدرفتاری، تنبیه و سرزنش بابت خوب ننوشتن جواب نمیدهد. همواره باید او را تشویق کنید و به تلاش بیشتر ترغیب نمایید.
ویژگیهای مداد مناسب برای خط تحریری
از مهمترین مسائلی که باید به آن توجه کنیم، ابزار مناسب برای هرکار است. خط تحریری نیز از این قاعده مستثنی نیست. در مقالات قبلی ویژگیهای خودکار مناسب خوشنویسی را بیان کردیم. مداد مناسب برای خط تحریری نیز تقریبا مؤلفههایی مشابه دارد.
در ادامه باهم این ویژگیها را بررسی میکنیم:
۱. نرمی مغز مداد:
مدادی که قصد دارید با آن خوشنویسی کنید، باید نرم و روان روی کاغذ بلغزد. در درجهبندی مدادها، مداد معمولی با علامت HB شناخته میشود. این مداد مرز میان مدادهای سخت H و مدادهای نرم B است.
مداد مناسب برای خط تحریری باید از مدادهای معمولی نرمتر باشد بنابراین از گروه B انتخاب میشود. البته نباید چندان نرم و پررنگ باشد که پخش شود و آلودگی ایجاد کند.
بهترین مداد برای خط تحریری، B۲ است که نرمی مناسبی دارد و اثر آن نیز به راحتی قابل کنترل است. جالب است بدانید که مداد B۲ به عنوان مداد مناسب برای کنکور نیز توصیه میشود.
مداد مناسب برای خط تحریری چه ویژگی هایی دارد؟
همانطور که میدانید انواع مداد برای اهداف گوناگونی استفاده میشود. در این مطلب با مداد مناسب برای خط تحریری آشنا میشویم و نکات مهم مربوط به آن را بیان میکنیم.
اگر به خط تحریری با مداد علاقه دارید، تا انتهای این مطلب با بادپرک (فروشگاه اینترنتی لوازم تحریر ایرانی) همراه باشید؛ به شما قول میدهیم پس از مطالعه این متن با بهترین مداد برای این هنر به صورت کامل آشنا شوید و از خطاطی لذت ببرید.
خط تحریری با مداد و مزیت آموزش آن
خط از جمله هنرهایی است که در سرزمینهای شرقی ریشه دارد. این هنر سبب اعتلای روح است و ارتباط نزدیکی با ادبیات هر اقلیم دارد.
خط نستعلیق به عنوان خط هنری اصیل ایرانی قابلیتهای فراوانی دارد. این خط را میتوان علاوه بر قلمنی و دوات که ابزار اصلی آن است، با ابزاری دیگر چون قلموهای رنگ، خودکار، خودنویس و مداد نیز اجرا کرد.
این هنر در مدارس نیز از سنین کم به دانشآموزان آموخته میشود. بههمیندلیل مداد مناسب برای خط تحریری از جمله نوشتافزارهایی است که کودکان از آن استفاده میکنند.
معمولا در سنین پایینتر (دبستان)، خط تحریری با مداد کار میشود. در سنین بالاتر و پس از تسلطی نسبی، بچهها میتوانند از خودکار و خودنویس و قلم استفاده کنند.
از مزیتهای کار با مداد مناسب برای خط تحریری، ایجاد آرامش روحی و افزایش تمرکز است. تسلط بهتر و عمیقتر در املای واژهها و افزایش مهارت کنترل مچ دست و انگشتان را نیز باید افزود. از همهی این مزایا مهمتر، ایجاد روحیهی هنری و درک زیباییشناسی در بچههاست که در آیندهی آنان تعیین کننده است.
ویژگیهای مداد مناسب برای خط تحریری
از مهمترین مسائلی که باید به آن توجه کنیم، ابزار مناسب برای هرکار است. خط تحریری نیز از این قاعده مستثنی نیست. در مقالات قبلی ویژگیهای خودکار مناسب خوشنویسی را بیان کردیم. مداد مناسب برای خط تحریری نیز تقریبا مؤلفههایی مشابه دارد.
در ادامه باهم این ویژگیها را بررسی میکنیم:
۱. نرمی مغز مداد:
مدادی که قصد دارید با آن خوشنویسی کنید، باید نرم و روان روی کاغذ بلغزد. در درجهبندی مدادها، مداد معمولی با علامت HB شناخته میشود. این مداد مرز میان مدادهای سخت H و مدادهای نرم B است.
مداد مناسب برای خط تحریری باید از مدادهای معمولی نرمتر باشد بنابراین از گروه B انتخاب میشود. البته نباید چندان نرم و پررنگ باشد که پخش شود و آلودگی ایجاد کند.
بهترین مداد برای خط تحریری، B۲ است که نرمی مناسبی دارد و اثر آن نیز به راحتی قابل کنترل است. جالب است بدانید که مداد B۲ به عنوان مداد مناسب برای کنکور نیز توصیه میشود.
۲. بدنهی مداد:
مداد مناسب برای خط تحریری باید بدنهی استانداردی داشته باشد. قطر استاندارد بدنه مدادها حدود ۶ میلیمتر است. این میزان قطر معمولا دست را به این زودیها خسته نمیکند.
برخی مدادها قطرهای متفاوتی دارند. مثلا انواع مداد فانتزی دخترانه و پسرانه هستند که قطور یا باریکتر از مدادهای استاندارد ساخته میشوند. این مدادها اگرچه مزایای خود را دارند، اما چندان مناسب خط تحریری نیستند.
در رابطه با شکل بدنهی مداد دو نظر وجود دارد:
گرد:
طرفداران بدنهی گرد معتقدند مداد مناسب برای خط تحریری باید راحت در دست بچرخد. آنن معتقدند برای آنکه مداد امکان اجرای حرکات و چرخشهای لازم را بدهد، باید گرد باشد.
چندضلعی:
توصیهکنندگان مداد چندضلعی بنابر اینکه کاربران مداد مناسب خط تحریری غالبا کودکان هستند، این نظر را میدهند. آنان بر این باورند که کودکان هنوز تسلط کافی برای مداد به دست گرفتن ندارند.
بههمیندلیل باید از مدادهای چندضلعی استفاده کنند و نیاز نیست کودک برای نگه داشتن مداد در دست، فشار زیادی به انگشتان خود بیاورد.
. نوک پهن:
اگر با خط نستعلیق و سایر خطوط هنری در فارسینویسی آشنا باشید، متوجه ضخیمنویسیها و باریکنویسیهای خاص آنها شدهاید. این قواعد هم برای ایجاد زیبایی بصری و هم مرتبط با برخی فلسفههایی است که پشت این شیوه برای نوشتن است.
بههرترتیب، مداد مناسب برای خط تحریری باید امکان بالقوه برای ایجاد ضخامتها در اجرای حروف را داشته باشد. اگر نوک مداد تیز و نازک باشد، چنین هدفی محقق نخواهد شد.
بههمیندلیل استفاده از مدادنوکی یا اتود برای خوشنویسی توصیه نمیشود و برخی از مدادها ویژهی خطاطی و با نوک پهن مشابه قلمنی طراحی شدهاند.
نحوه کار با مداد مناسب برای خط تحریری
آموزش خوشنویسی و خط تحریری با مداد، از جمله آموزشهایی است که رعایت اصول و دقت و ظرافت اجرا در آن مطرح است. در هیچ مرحلهای از کار با مداد مناسب برای خط تحریری، عجله جایی ندارد.
تمرین باید با جدیت و صبوری هم از سوی آموزگار و هم از سوی هنرآموز همراه باشد.
سخن آخر
با ویژگیها و نحوهی کار با مداد مناسب برای خط تحریری آشنا شدیم. هنرآموزان میتوانند پس از مدتی آموزش خط تحریری با مداد، وارد حوزههای دیگر شوند. مثلا خودکار و خودنویس را امتحان کنند یا به سراغ قلمنی بروند